რომანული არქიტექტურა
რომანული არქიტექტურა . ხასიათდება ანტიკური რომაული ტექნიკის, კერძოდ ქვის თაღის შემოტანით. კოლონები, რომლებსაც უჭირავს თაღი ტიპიური ცილინდრული ფორმისაა და ბოლოვდება მეტ-ნაკლებად გეომეტრიული ფორმის სიმბოლოების, ცხოველებისა თუ მცენარეების გამოსახულებიანი კაპიტელით.
ისტორიული კონტექსტი
ისტორიული კონტექსტი
ისტორიული კონტექსტი
რომანული არქიტექტურა წარმოდგენა კაროლინგების არქიტექტურიდან და ოტონელთა არქიტექტურის პარალელურად ვითარდება.
კაროლინგების არქიტექტურა უკავშირდება შარლემანის მეფობას და ინტელექტუალურ განახლებას. მან შეკრიბა სასახლის კარზე სწავლულები და ხელოვანები მთელი იმპერიიდან და ამგვარად შეიქმნა ე.წ. კაროლინგური რენესანსი. 877 წელს, კარლოს მელოტის გარდაცვალების შემდეგ კაროლინგური ხელოვნება სრულდება. ტერიტორიას იპყრობენ ბარბაროსები, რომლებიც სპეციფიურ რომანუ ხელოვნებას ქმნიან. ინტელექტუალური ცენტრი ამ პერიოდში სააბატოებსა და მონასტრებში მდებაროებს სადაც ვითარდება რომანული არქიტექტურული ხელოვნება.
ნიმუშები
ოვერნი
ნორმანდია
ბურგუნდია და ვალ-დე-ლუარი
პარე-ლე-მონიალის საკრე-კერის ბაზილიკასამხრეთ აღმოსასვლეთ საფრანგეთი
ბელგია
- XI-XIIსაუკუნეებში ქრისტიანულ ევროპაში ხელოვნების ახალი, რომანული სტილი ჩამოყალიბდა.XI საუკუნეში ეკლესიამ საჩუქრად უდიდესი მიწები მიიღო და მათი სიმდიდრეც გაიზარდა.სალოცავებში სიარული, წმინდა რელიკვიების მონახულების მიზნით, პოპულარული გახდა და ამან ეკლესია–მონასტრების უფრო ხშირ მშენებლობას შეუწყო ხელი. მდიდარი ოჯახები, თავიანთი გავლენის დემონსტრირების მიზნით, რელიგიური ნაგებობების კონსტუქციისთვის გარკვეულ თანხებს გასცემდნენ ხოლმე. ეს მათი აზრით შვილისვილების უზრუნველი მომავალის საწინდარი იქნებოდა. იმ პერიოდისთვის ეკლესია ხელოვნების მნისვნელოვანი მფარველი გახლდათ. მანასტრების მშენებლობით ინგლისი გამოირჩეოდა. ინგლისში მონასტრების აქტიური მშენებლობა ჰენრი I-ის (1100–35) მმართველობის დროს მიმდინარეობდა. ეკლესიების შექმნა კი აბატებს ევალებოდათ. ამ მიმართულებით წინსვლა განაგრძო მეფე სტივენმა(1135–54), რომლის დროსაც მონაზვნებისათვის განკუთვნილი უამრავი ტაძარი აშენდა. რომანული სტილის ეკლესიებში მკვეთრი ფერები ჭარბობდა. გარეგნულად მას ახასიათებდა კომპაქტური ფორმა, საზეიმო და ამასთანავე მკაცრი იერი, მძიმე და მასიური კედლები. ძირითადად მშენებლობისათვის იყენებდნენ ქვას და იშვიათად ხის მასალას. ეკლესიებში იყენებდნენ ცილინდრულ, ჯვაროვან და ჯვაროვანწიბოვან კამარებს( იშვიათად გუმბათებს). ეკლესიების ფანჯრებსა და კარებებზე იყო მომრგვალებული თაღები. ჩვენამდე მოღწეული ნაგებობები მოწმობს, რომ რომანული სტილი ყოველ ადგილზე ინდივიდუალურად და განსხვავებულად ვითარდებოდა. რომანული სტილის ერთიანობის საფუძველს წარმოადგენდა განვიტარებული ფეოდალური ურთიერთობები და კათოლიკური ეკლესიის დიდი იდეოლოგიები, პოლიტიკური და ეკონომიკური გავლენა. ყველაზე ცნობილი ნამუშევრებია: წმ. ჯეიმზის ტაძარი კომპოსტელაში, ესპანეთში. ასევე, ნორვიჩი, პიტერბორო და დურაემი , ინგლისში...